مشعل های حرارتی دستگاه هایی هستند که سوخت هایی از قبیل گاز یا گازوییل را تحت شرایط کنترل شده سوزانده و گرما و حرارت موجود در آن را آزاد می کنند که این گرما می تواند از طریق آب یا هوا جذب شده و مورد استفاده قرار گیرد .
برای آشنایی با کارکرد مشعل ها باید شناختی کامل از سوخت های موجود ،فرایند احتراق و سوختن داشته باشیم .
برای ایجاد عمل احتراق و سوختن و ایجاد گرما نیاز به 3 عامل می باشد که عبارتند از سوخت،اکسیژن و گرما که به مثلث احتراق معروف هستند و در صورت فقدان هریک از اینها احتراق صورت نمی گیرد .
تصویر مثلث احتراق
مثلا تا زمانی که گازوییل در ظرف قرار دارد حتی اگر درب ظرف باز باشد با وجود دو عامل(اکسیژن و سوخت)به دلیل نبود گرما احتراقی روی نمی دهد .جهت شروع احتراق وجود یک شعله کفایت می کندو اگر این شعله بتواند گرمای اولیه مورد نیاز احراق را فراهم نماید احتراق شروع شده و گازوییل شعله ور می گردد .
اما چه نوع سوخت هایی داریم و ویژگی هر کدام چیست ؟
با توجه به اینکه شکل فیزیکی سوخت ها در نحوه کاربرد آنها و تکنیک های مورد نیاز استفاده از آنها تعیین کننده می باشد لذا از نظر فیزیکی سوخت ها به سه نوع جامد،مایع و گاز تقسیم بندی می شوند:
الف – سوخت های جامد
سوخت های جامد مانند چوب،زغال چوب و زغال سنگ سوخت هایی هستند که به شکل جامد هستند . چوب در شومین های قدیمی و حتی در حال حاضر در محل هایی که فاقد امکانات دیگری هستند مورد استفاده قرار می گیرد و شروع احتراق با توجه به وجود چوب و اکسیژن(هوا)تنها با تامین حرارت مورد نیاز اتفادق می افتد .در این حالت کنترل حجم احتراق و حتی دمای مورد نیاز تنها با کم و زیاد کردن مقدار ماده سوختی یعنی چوب صورت می گیرد و تامین هوای احتراق نیز به صورت طبیعی انجام می گردد و البته برای خروج محصولات ناشی از احتراق نیز دودکشی تعبیه می گردد
عکس شومینه و دودکش
ب-سوخت های مایع
سوخت های مایع مانند نفت سفید،گازوییل و مازوت سوخت هایی هستند که به شکل مایع هستند .
چراغ های نفتی و بخاری های نفتی از ساده ترین وسایلی هستند که از سوزاندن نفت ایجاد حرارت می کنند .معمولا برای استفاده از سوخت مایع و امکان احتراق آن نیازمند یک وسیله کمکی می باشد که سوخت مایع کم کم و کنترل شده محترق شده و بتواند با ایمنی کار کند . مثلا در چراغ نفتی از یک فیتیله استفاده می گردد که سوخت(نفت) به میزان کمی در آنها در معرض شعله قرار می گیرد و می تواند سوزانده شده و گرما ایجاد کند و این در حالی است که مابقی نفت در مخزن چراغ بدون احتراق و ایجاد مشکل باقی می ماند .
ج- سوخت های گاز:
سوخت های گازی شکل مانند گازشهری یا گاز مایع به شکل گاز هستند و جهت استفاده از آنها باید در محفظه کنترل شده ای نگهداری شده و در زمانی که نیازمند به گرما می باشیم به تدریج از محفظه خارج و با هوا(اکسیژن) مخلوط شوند،یعنی چون گازی شکل هستند اگر در محفظه ای بسته نگهداری نشوند با هوا مخلوط می شوند و پراکنده می گردند .به هر صورت جهت احتراق نیاز به حرارت نیز می باشد که با تامین آن شعله تشکیل و احتراق صورت می گیرد . ساده ترین این سوخت های گازی شکل گاز شهری می باشد که از طریق لوله کشی گاز در دسترس می باشند و با باز کردن شیر گاز سوخت گاز جاری می گردد و با توجه به وجود هوا اگر گرمای مورد نیاز تامین گردد احتراق صورت می گیرد . با توجه به ماهیت گازی شکل سوخت های گازی و سرعت انتشار و پراکنده شدن آنها،موضوع ایمنی و تشکیل شعله در محل و مکان صحیح خیلی مهم می باشد و لذا تجهیزات خاصی برای این کنترل مورد نیاز می باشد .
عکس اجاق گاز – بخاری – مشعل
برای اینکه بدانیم برای هر کاری چقدر سوخت نیاز داریم باید میزان گرمای حاصل از سوختن مواد مختلف را بدانیم .مثلا برای اینکه بدانیم برای گرم کردن یک خانه 100 مترمربعی چقدر گازوییل در ماه لازم داریم باید ابتدا با بعضی واژه ها آشنا شویم .برای جواب دادن به این سوال باید با واژه ای به نام ارزش حرارتی (گرمایی)سوخت ها آشنا شویم . ارزش حرارتی سوخت عبارتست از مقدار حرارتی که از احتراق کامل یک لیتر سوخت(مایع یا گاز) و یا یک کیلوگرم سوخت(جامد یا مایع) بدست می آید .
مثلا از سوختن یک کیلوگرم گازوییل حدود 9800 کیلوکالری گرما بدست می آید .
در زیر جدول ارزش حرارتی سوخت ها را مشاهده می نمایید :
جدول ارزش حرارتی سوخت ها
با داشتن ارزش حرارتی سوخت ها کافی است بدانیم برای گرمایش یک فضا یا یک مقدار آب چقدر حرارت لازم است .مثلا معمولا به صورت سرانگشتی برای گرمایش هر متر مربع از زیر بنای خانه در شهر تهران حدود 100 کیلوکالری در ساعت گرما مورد نیاز می باشد لذا برای یک خانه 100 متری حدود 100*100=10000کیلوکالری در ساعت انرژی و گرما مورد نیاز می باشد لذا در صورتیکه از گازوییل برای ایجاد گرما استفاده کنیم با تقسیم این مقدار بر ارزش حرارتی گازوییل میزان گازوییل مورد نیاز بدست می آید :
100000/9800=10.2 کیلوگرم در ساعت
یعنی برای گرم کردن این خانه مقدار 10.2 کیلوگرم در ساعت گازوییل مورد نیاز است . البته این حداکثر میزان گازوییل مورد نیاز در ساعت می باشد و بدیهی است که در کل روز میزان گرمای مورد نیاز در ساعت های مختلف متفاوت می باشد ولی می توان گفت در هر ساعت بیشتر از این نخواهد بود و لذا اگر دستگاهی مثل دیگ و مشعل یا پکیج داشته باشیم که توان ایجاد این گرما را داشته باشند می توان این خانه را گرم کرد و البته در ساعاتی که هوا گرم می گردد با ایجاد سیستم کنترل می توان مشعل مربوطه را خاموش کرد.
سایت راهنمای تاسیسات
پیشنهاد : مطالعه وبلاگ همه چیز در مورد مشعل
0 دیدگاه